Vekas viktigaste: Gruvedrift på havbotnen, omvendt valdsalarm og gjengvald i Ecuador

Her er nokre av dei viktigaste sakene frå veka som gjekk.

Åshild Slåen
Publisert 12.01.2024 08:01

Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.

Stortinget opnar for gruvedrift på havbotnen

Tysdag vedtok Stortinget å opne for mineralutvinning på norsk sokkel. Det skjer etter regjeringspartia Arbeidarpartiet og Senterpartiet sikra fleirtal med Høgre og Framstegspartiet for forslaget i desember.

Vedtaket tyder at eit område mellom Svalbard, Grønland, Island og Jan Mayen blir greia ut for å drive gruvedrift på havbotnen, og selskap vil kunne søke løyve om å gjere dette.

Regjeringa har lagt til grunn at det i dette havområdet finnast verdifulle mineral som er viktige for det grøne skiftet.

Planen har møtt motstand både frå miljøorganisasjonar, dei andre partia på Stortinget og internasjonalt. Det har blitt samla inn over 550 000 signaturar mot forslaget i ein underskriftskampanje.

Motstandarane er bekymra for korleis slik gruvedrift vil påverke dyrelivet i havet. Organisasjonane Spire og Natur og Ungdom meiner at minerala ikkje vil vere til hjelp i det grøne skiftet, sidan det vil ta fleire tiår før minerala kan utvinnast på ein stor skala.

– Det at ein tenkjer at ein skal løyse det grøne skiftet med prosjekt som kanskje skal setjast i gang om 30 år, er heilt på trynet, sa Gytis Blaževičius, leiar i Natur og Ungdom, til Framtida.no tysdag.

Fleire kom tidleg til markeringa mot gruvedrift på havbotnen tysdag 9. januar. Foto: Åshild Slåen | Foto: Åshild Slåen.

● Les også: Stortinget stemmer for gruvedrift på havbotnen: – Katastrofalt

Intern væpna konflikt i Ecuador

Ecuadors president Daniel Noboa erklærte denne veka fyrst unntakstilstand, og så intern væpna konflikt, i landet. Det skjedde etter omfattande gjengvald.

Tysdag tok væpna personar seg inn i studioa til TV-kanalen TC og tok gissel. Før det hadde det vore ei bølgje med kidnappingar av politifolk i landet, og ei rekke eksplosjonar.

Noboa vart valt som president i oktober og lova blant anna å kjempe mot den utbreidde kriminaliteten relatert til narkotika. Sjølv om Ecuador ikkje er ein stor produsent av kokain, er det vanleg i nabolanda Colombia og Peru, og landet sin bananindustri blir nytta for å smugle stoff vidare.

Soldatar patruljerar utanfor regjeringbygg i Ecuador 9. januar etter det vart erklært unntakstilstand. | Foto: AP Photo/Dolores Ochoa

Regjeringa vil framskunde bruk av omvendt valdsalarm

Det har vore fem drap sidan nyttår, og fleire av ofra har vore kvinner drepne av menn som stod dei nær. No seier regjeringa at dei vil framskunde ei lovendring om omvendt valdsalarm.

Valdsalarm er noko du kan få som gir deg direkte kontakt med politiet. Dette skal vere eit vernetiltak for personar utsette for vald. Omvendt valdsalarm er derimot ei fotlenke på den personen som potensielt utgjer ein trugsel mot ein spesifikk person. Fotlenka varslar politiet dersom personen kjem inn i eit område dei har blitt forbode frå å opphalde seg.

I desember vedtok Stortinget ei endring i lova som gjer det lettare å pålegge ei slik fotlenke når besøksforbod er slått fast. Endringa skal tre i kraft innan 1. juli, men regjeringa har varsla at dei ønsker å innføre endringa innan 28. mars, ved påsketider. No må justisdepartementet finne ut korleis dei skal innføre lova samstundes som rettstryggleiken blir teke vare på.

Justis- og beredskapsminister Emilie Enger Mehl seier dei arbeider for å skunde fram lovendringa med omvendt valdsalarm. Her frå Stortinget i juni 2023. | Foto: Peter Mydske / Stortinget

Statsminister vinn femte periode i Bangladesh – valet blir fordømt

Sundag vart Sheikh Hasina (76) valt til sin femte periode som statsminister i Bangladesh, etter ho sikra seg 60 prosent av representantane i parlamentet. Berre 41,8 prosent av befolkninga stemte, og både FN, Storbritannia og USA har fordømt valet som ikkje fritt og rettferdig.

Valet vart boikotta av opposisjonen i landet, og partiet har arrangert store demonstrasjonar mot statsministeren sidan oktober, med skuldingar om inflasjon, korrupsjon og brot på menneskerettar.

Det var også demonstrasjonar under valet, og i hamnebyen Chittagong vart demonstrantar møtt med tåregass frå politiet.

Sheikh Hasina på besøk i Kotalipara, Gopalganj i februar 2023. | Foto: DelwarHossain, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Frankrike får sin yngste statsminister nokosinne

Frankrikes president, Emmanuel Macron, hadde utskifting av regjeringa si denne veka, og Gabriel Attal (34) er no utnemnd som den franske statsministeren.

Attal er både den yngste og den første opne skeive statsministeren i Frankrike. Han vart særleg kjent i Frankrike under koronapandemien, då han var talsperson for regjeringa.

Nyheita kjem etter Élisabeth Borne (62) måndag gav beskjed om at ho går av som statsminister.

Gabriel Attal er den nye statsministeren i Frankrike. Her frå eit besøk i 2020 på ingeniørskulen Institut Polytechnique de Paris. | Foto: © Ecole polytechnique / Institut Polytechnique de Paris / Jérémy Barande

✨Lyspunkt✨: Sør-Korea forbyd sal av hundekjøt

Frå 2027 vil det vere forbode å avle opp, selje og ete hundekjøt i Sør-Korea. Det vart vedteke i landet si nasjonalforsamling denne veka.

Det har vore tradisjon for å ete hundekjøt i Sør-Korea, men dei siste åra er det færre yngre som gjer dette, og det har blitt meir vanleg med hundar som kjæledyr.

Den tre år lange overgangsperioden skal gi bønder og industrien høve til å omstille seg. Etter dette vil det å bryte forbodet kunne straffast med to til tre år fengsel eller ei bot på rundt 230 000 kroner.

Fleire reknar hundar som kjæledyr, ikkje mat, i Sør-Korea. Her med ein hund frå vestkysten av Sør-Korea. | Foto: insung yoon via Unsplash

Vil du få Vekas Viktigaste rett i innboksen?

#mc_embed_signup{background:#fff; clear:left; font:14px Helvetica,Arial,sans-serif; width:600px;}
/* Add your own Mailchimp form style overrides in your site stylesheet or in this style block.
We recommend moving this block and the preceding CSS link to the HEAD of your HTML file. */

Abonner

Email Address

(function($) {window.fnames = new Array(); window.ftypes = new Array();fnames[0]=’EMAIL’;ftypes[0]=’email’;fnames[1]=’FNAME’;ftypes[1]=’text’;fnames[2]=’LNAME’;ftypes[2]=’text’;}(jQuery));var $mcj = jQuery.noConflict(true);Nyheitsbrevet kjem fredag morgon. Dersom du vil at vi skal fjerne deg frå lista er det berre å klikke på avabonner nedst i e-posten.

Vekas viktigaste: Gruvedrift på havbotnen, omvendt valdsalarm og gjengvald i Ecuador

Stortinget opnar for gruvedrift på havbotnen

Intern væpna konflikt i Ecuador

Regjeringa vil framskunde bruk av omvendt valdsalarm

Statsminister vinn femte periode i Bangladesh – valet blir fordømt

Frankrike får sin yngste statsminister nokosinne

✨Lyspunkt✨: Sør-Korea forbyd sal av hundekjøt

Abonner

Relaterte saker

Vekas viktigaste: Sanksjonar, smykketjuveri og forhandling om statsbudsjettet

Vekas viktigaste: Statsbudsjett, våpenkvile og politisk uro

Vekas viktigaste: Gaza-avtale, politisk kaos og val i Syria